چادر
چادر
چادرهای
ایلی را که «بوهون» خوانده میشود، از موی بز و به رنگ سیاه میبافند. این
چادرها به شکل مستطیل است و از چند بخش گوناگون: سقف، لتفهای اطراف چادر،
تیرکها، چند قطعه «کمَّج» یا «کمجِّه»، بندها، میخهای بلند چوبی، میخهای
کوچک چوبی که به نام «شیش» خوانده میشود و لفاف یا «چیق» یا «نی چی» اطراف
چادر تشکیل شده است.
لتفها از جنس سقف و به رنگ سیاه بافته میشوند. پهنای
لتف یک متر و درازای آن نامعین است و گاهی تا ده متر میرسد. لتفها با
میخهای کوچک چوبی «شیش» به سقف متصل میگردند. تیرکها و کمجها نگهدارنده
سقف چادرند. سر تیرکها در زیر سقف، در سوراخ کمجها قرار میگیرد. شکل چادر
در تابستان و زمستان فرق میکند. در زمستان بیشتر تیرکها در میان و سراسر
چادر قرار میگیرند و سقف را به شکل مخروط درمیآورند تا هنگام ریزش باران،
آب از لبه سقف و به زمین بریزد. پیرامون چادر نیز جوی کوچکی حفر میکنند
که آب باران در آن جاری میشود ولی در تابستان و بهار تیرکها را در اطراف
چادر قرار میدهند تا سقف صاف و هموار باشد. در تابستان چادر تنها در بخشی
که اسباب خانه و رختخوابها قرار میگیرد دیوار دارد. در زمستان و پایان
پائیز سه طرف چادرها با لتف پوشیده میشود و تنها راه ورود و خروج، یک ضلع
پهنای چادر است. «نی چی» یا «چیق» حصیری است از زنی که از درون، دورادور
بخش پایین چادر گذاشته شود تا چادر، از دید خارج، باران و سرما محفوظ
بماند. باید دانست که بیشتر لوازم زندگی و خواربار و رختخواب و پوشاک و
وسایل دیگر را در جوالها و خورجینها و خوابگاهها یا چمدانها میگذارند و
آنها را در امتداد درازای چادر منظم و مرتب روی هم میچینند و گاهی یک
جاجیم بزرگ منگوله دار و زیبا بر روی سراسر آنها میکشند.
بجز چادرهای
سیاه که چادر رسمی ایلی است، چادرهای برزنتی سفید یا اخرائی رنگ دو پوششه
آفتاب گردان یا مخروطی برای پذیرائی مهمانها و برای استفاده در جشنها و
عروسیها نیز وجود دارد. در جشنها دامن این چادرها را بالا میزنند تا
تماشاچیان صحنه را بهتر ببینند. گاهی در درون این چادرها شستشو میکنند.
چادرهای دو پوششه را در اصفهان میسازند. بجز این چادر، یک نوع چادر کوچک
مستطیلی شکل از کرباس سفید رنگ نیز دارند که ویژه آبریزگاه است. چادر
آبریزگاه بهوسیله تجیری از میان به دو بخش مجزا تقسیم میشود و در قسمت
وسط آن چاله کوچکی کندهاند.
به تازگی برخی از خانهها برای آرامش بیشتر در ییلاق و قشلاق خانههای سنگی یا آجری ساختهاند.
منبع مطلب ویکی پی دیا