دام ودام پروری درایل

دام و دام‌پروری در ایل:
منبع درآمد و معیشت مردم قشقایی، وابسته به دام‌داری بوده و معمولا نوع دام آن‌ها تلفیقی از بهترین نژادها است، این مردم از دام خود، همه نوع توقع دارند، پشم خوب و لطیف، شیر فراوان، بره‌های درشت و موردپسند و در عین حال با غذای کم و با آب و هوای گوناگون هم سازش داشته باشند.

                                                            

                                                        

منبع مطلب ویکی پدیا

مردم مشتاق و علاقه‌مند به دامداری سنتی، در ایل گاهی برای خرید و پیدا کردن قوچ نمونه و دلخواه از استانی به استان دیگر سفر کرده و در صورت موفقیت با هر قیمتی که شده احشام را می‌خرند و به گله خود وارد می‌کنند.
قشقایی‌ها، گوسفندان درشت هیکل، پرگوشت، ورزیده، تند، چابک و مقاوم در برابر بیماری‌ها را دوست داشته و حتی توقع دارند علاوه بر شیردهی فراوان و تولید پشم‌هایی با تارهای بلند و لطیف، از نظر تولید مثل سالی دو بار بره‌زایی کنند.
گوسفندان اصیل قشقایی، به مکان‌ها و آب و هوای گوناگون عادت کرده و با غذاهای معمولی سازگارند؛ علاوه بر تغذیه بره‌های خود، گاهی روزی دوبار شیر می‌دهند. چون روش نگهداری دام در ایل به صورت چرای آزاد است، اگر بارندگی سالیانه مناسب و به موقع به حد کافی ریزش کند و علوفه فراوان شود، از نظر بازدهی و زاد و ولد می‌توان گوسفندان قشقایی را مجموعه‌ای از نژادهای «مرینوس»، «لُری» و «مغانی» دانست.
عده‌ای از مردم  ایل علاوه بر میش، تعدادی بز هم نگهداری می‌کنند، با وجودی که بازدهی بز کم‌تر از میش است، اما به دلایلی زیر به پرورش آن توجه زیادی می‌کنند:
1ـ بز حیوانی است که در دامنه‌های سخت و سنگلاخی کوهستان‌ها به راحتی حرکت می‌کند و به صخره‌ها و پرت‌گاه‌ها اهمیتی نمی‌دهد.
2ـ غذای بز در هر آب و هوا و مرتعی پیدا می‌شود، در صورت لزوم از شاخه‌های درختان هم تغذیه می‌کند.
3ـ بز حیوانی سریع و چابک است، در مراتع کم‌گیاه از میان سنگ‌ها، از زیر بوته‌ها، از لابه‌لای خارها ذراتی را پیدا کرده می‌خورد.
4ـ بز در برابر گرما و خشکی هوا کاملا مقام است و بر خلاف میش، زود بیمار نمی‌شود و به خصوص که تاب و تحمل گرسنگی را هم دارد و در هر اقلیتی، به راحتی زندگی می‌کند.
5ـ در هنگام کوچ ایل، بز احساس خستگی نمی‌کند، با وجود حرکت تند و سریع خود، با پوزه بلندش علف را از بیخ و بُن از زیر سنگ‌ها پیدا کرده، می‌کند.
6ـ بز در صورت وجود علوفه کافی، اکثرا سالی دوبار و گاهی هم هربار دوقلو می‌زاید.
7ـ برای خانواده‌های کم درآمد که بودجه خرید میش ندارند و کسانی‌که بدون مرتع بوده، قادر به پرداخت اجاره سنگین نیستند، می‌توانند با داشتن تعدادی بز، در مراتع میان‌بند امرار معاش نمایند.
8ـ عده‌ای هم اصولا به نگه‌داری بز علاقه بیش‌تر داشته و نگه‌داری این حیوان را بر میش ترجیح می‌دهند.